Jazzflits 27-5-2015
Als ik mijn straat binnen kom fietsen schrik ik. Op het voetpad ligt een kleine roze mountainbike en daarnaast, tussen de vuilnisbakken die naast de ingang van ons huis staan, zie ik iets liggen dat op het lichaam van een mens lijkt. Ik kijk om me heen, maar zie niemand dus ik parkeer mijn fiets verderop en loop langzaam op de vuilnisbakken af. Nu ik dichterbij kom zie ik een man languit op zijn rug liggen. Op zijn buik ligt een fles die inmiddels leeg is gelopen over zijn kleren en ik herken de goedkope wodka waaraan ik dronkenlappen in het park heb zien lurken. Tja denk ik, het leven is niet makkelijk… Ik laat de man slapen en ga naar binnen.
Ik spreek in New York veel mensen waarvan de grond plotseling onder hun voeten weg is gevallen en met een goede opleiding en jaren ervaring dreigen ze toch zomaar letterlijk op straat te staan. Dat is een doodeng idee en ik vraag me wel eens af of ik, als ik in New York was geboren, de weg van het muzikantschap had durven belopen.
Afgelopen week las ik een boek van de actrice en toneelschrijfster Anna Deveare Smith: ‘Letters to a Young Artist’. Het boek is vernoemd naar ‘Letters to a Young Poet’, de bundel van brieven die de dichter Rainer Maria Rilke tussen 1902 en 1908 aan de jonge militair Franz Kappus schreef. In Letters to a Young Artist geeft Anna Deveare Smith advies over en inzicht in het leven als artiest en kunstenaar. Dat doet ze in de vorm van brieven aan een denkbeeldige jonge schilder(es). Ze focust op het belang van discipline, uithoudingsvermogen en vastberadenheid en het is volgens haar belangrijk de wereld van een andere kant te bekijken. We zijn zo gewent aan het idee dat je studeert, een baan zoekt, een carrière opbouwt, kinderen krijgt en met pensioen gaat, dat we vergeten dat het ook anders kan. In haar boek verteld ze dat haar beste vriend, die kunstfotograaf is, de helft van het jaar in een chic restaurant werkt en de andere helft van het jaar de wereld afreist om foto’s te maken. Nog steeds krijg ik de vraag: hoe ga je geld verdienen? moet je dan niet beroemd worden?, voor veel mensen is het idee van zo’n onzeker leven doodeng en misschien vinden ze het onverstandig of naïef. Maar zoals ik het zie is het een keuze, je kiest ervoor om steeds beter in iets te worden en dat is het doel, of het nu om schrijven, musiceren, dansen of fotograferen gaat. Het vergt ontzettend veel discipline en doorzettingsvermogen om constant de energie uit jezelf te halen om elke dag te studeren of iets te creëren maar dit is, zoals Anna Deveare Smith steeds benadrukt, de weg naar succes. Misschien niet succes in geld, of succes in bekendheid, maar succes in je leven leven zoals je het wilt leven. Ook al is het eng, ook al vraag je je af of je het wel kunt; je leest, vindt inspiratie, je blijft jezelf verbeteren, gedisciplineerd en vastberaden werk je naar je volgende doel. Jezelf hopelijk behoedend voor het op klaar lichte dag tussen het vuilnis in slaap vallen met een fles goedkope wodka in je hand.