Jazzflits 16 Augustus 2015
De zomer is in volle gang en ik zit hier in het regenachtige Thesinge met een trui en wollen sokken aan deze column te schrijven. Ik heb geen moeite met de regen en de wind, ik ben allang blij dat ik even die snikhete en benauwde wereldstad ben ontvlucht. Geen afhaal of bezorgmaaltijd maar papa’s curries, gebraden kip en gehaktballen met snijbonen. Hier in de weilanden kunnen mijn oren weer bekomen van de sirenes en toeters, mijn longen worden gereinigd van uitlaatgassen en mijn lichaam kan de constante staat van paraatheid even helemaal uitzetten. Langzaam laadt mijn batterij weer op voor de volgende maanden in New York City.
Vlak voor ik naar Nederland vloog had ik een afspraak met Charenee Wade, een bekende zangeres in New York en een grote inspiratie voor mij. We dronken koffie en hadden het over mijn komende cd en haar nieuwste album. Ze vertelde dat ze nooit recensies over zichzelf leest en dat ze haar agent opdracht heeft gegeven de goede eruit te pikken en op haar website te zetten. Verder besteedt ze er geen aandacht aan en dat is best logisch, vooral ook omdat meningen zo ontzettend kunnen verschillen.
Zo las ik een tijdje geleden een recensie van een debuutalbum van een zangeres. Het was een lovende recensie en natuurlijk was ik benieuwd dus ik zocht de muziek op. Het was een mooi album, duidelijk iemand die zich bezig houdt met theater, misschien een musical opleiding gedaan? Maar de muziek was totaal niet wat ik had verwacht na het lezen van de recensie, de recensent noemde haar een aanwinst voor de jazz wereld. Ja, ze zong een paar jazz standards en er speelde een contrabassist, maar ik zou haar niet typeren als een jazz zangeres. Dit bracht me aan het denken en ik vroeg me af hoe het kon dat de recensent het over een jazz zangeres had en ik dat totaal anders zag.
Mijn conclusie voor nu is dat het aankomt op frasering en een diepe fundering in de muziek, vergelijkbaar met het spreken van een dialect. Waar plaats je de klemtonen, hoe eindig je een frase, hoe fraseer je de melodie en bovenal, valt alles binnen de ‘feel’ van het nummer? Als je naar Billie Holiday luistert dan hoor je dat ze nooit buiten die ‘feel’ valt. Haar lichaam en geest zijn één met de band, met de muziek. Om daar ook maar een beetje bij in de buurt te komen moet je jezelf verdrinken in die muziek. Een goed voorbeeld is Ruth Jacott die Billie Holiday speelt in de gelijknamige musical. Ze doet Billie best goed na in haar mimiek en houding, maar het is duidelijk dat Ruth Jacott zich niet heeft ondergedompeld in de muziek, ze spreekt niet dezelfde taal of hetzelfde dialect.
Als ik nog even door blijf gaan dan kom ik uiteindelijk uit bij de vraag wat is jazz? Is Peggy Lee een jazz zangeres? Is Frank Sinatra een jazz zanger? Als je van frasering uitgaat dan wel, maar ze improviseren minimaal in vergelijking met bijvoorbeeld Betty Carter. Misschien moeten we daarom maar uit die hokjes stappen of in ieder geval beseffen dat we niet alles in hokjes hoeven te plaatsen. Uiteindelijk gaat het om wat jouw inspireert en wat jij mooi vindt. Zou dat niet een mooi uitgangspunt zijn voor een recensie? Dan kunnen we zelf bepalen of iets jazz is of niet.